Londyńskie metro i jego historia

Podczas wizyty w Londynie nie sposób nie skorzystać z okazji do przejażdżki londyńskim metrem. To chluba stolicy Wielkiej Brytanii i prawdziwa atrakcja turystyczna. Jest to także najważniejszy środek komunikacji w Londynie, którym codziennie podróżuje kilka milionów osób. To głównie dzięki niemu można sprawnie podróżować w godzinach szczytu i szybko przemieszczać się pomiędzy różnymi częściami tak dużego miasta, jakim jest Londyn. Dowiedzmy się więcej na temat historii tego metra i poznajmy informacje ważne z punktu widzenia podróżnych.

Historia londyńskiego metra

Metro w Londynie jest wyjątkowe, chociażby z tego względu, że jest to pierwsze metro, które powstało na świecie i jedno z najbardziej rozbudowanych. Jego pierwsza linia została uruchomiona w 1863 roku, dokładnie 9 stycznia. Z czego wyniknął w ogóle pomysł na jej budowę? Powiedzenie „potrzeba matką wynalazków” pasuje tutaj idealnie, bowiem powstanie metra miało rozwiązać problem zwiększającego się ruchu ulicznego w Londynie. Trzeba wiedzieć, że na przełomie XVIII i XIX wieku Anglia była bardzo rozwiniętym krajem, w którym rozpoczęła się wielka rewolucja przemysłowa. Powstające tam fabryki i przedsiębiorstwa oferowały wiele miejsc pracy, na które chętnie przyjmowali się ludzie z okolicznych terenów wiejskich, gdyż perspektywa pracy w mieście była dla nich szansą na lepsze życie. Tak duży napływ pracowników spowodował jednak, że transport w Londynie zaczął mieć trudności z płynnością. Codzienne dojazdy do pracy były powodem zakorkowanych ulic, dlatego zdecydowano się poszukać rozwiązań, które pozwolą na przemieszczanie się pod powierzchnią ziemi.

Zanim wybudowano pierwszą linię metra Londyn, w miejscowości Kibblesworth w 1855 roku stworzono próbny tunel. Projekt zakończył się sukcesem, dlatego niedługo potem przystąpiono do właściwej budowy. Pomysł stworzenia London Underground bardzo spodobał się społeczności – do tego stopnia, że już w dniu otwarcia skorzystało z niego ponad 30 tysięcy osób. Mimo to, dalszy rozwój metra był nieco spowolniony. Przeszkodę stanowił zarówno brak funduszy, jak i braki technologiczne oraz organizacyjne, a także same obawy związane ze szkodliwością dymu, jaki wydobywał się z kominów lokomotyw parowych, których używano wówczas do ciągnięcia wagonów. Niedługo potem wprowadzono jednak lokomotywy elektryczne, a fundusze udało się pozyskać od zewnętrznych inwestorów i poprzez przeniesienie własności linii metra Londyn na skarb państwa, co otworzyło możliwość doinwestowania projektu ze środków publicznych. W taki oto sposób rozbudowa przybrała rozpędu i metra rozrosło się ono do wielkości, jaka znana jest dziś.

Podróż metrem Londyn – mapa

Najaktualniejsza mapa londyńskiego metra dostępna jest na stronie Transport for London albo na specjalnej witrynie poświęconej tej tematyce – Londontubemap.org. Sprawdzimy tam również rozkład jazdy i skorzystamy z planera podróży, który podpowie nam, jakimi środkami transportu najszybciej dostać się do punktu docelowego. Spoglądając jednak na mapę metra w Londynie wyraźnie widać, że jest ono dość mocno rozbudowane. Pozwala poruszać się nie tylko po centrum Londynu, ale i zapewnia łączność z rejonami sąsiadującymi z aglomeracją. Położenie poszczególnych linii jest przemyślane, dzięki czemu z łatwością można dostać się do ważniejszych punktów miasta. W ramach ciekawostki warto wiedzieć, że jeśli chodzi o metro Londyn, mapa używana do dziś bazuje na mapie z 1933 roku sporządzonej przez niejakiego Mr. Herry Becka.

Linie metra Londyn

Pierwsza kwestia, która ciekawi podróżnych, to ile linii metra jest w Londynie. Otóż dostępnych jest 11 linii o łącznej długości ponad 400 km. Niektóre linie zatrzymują się aż na 60 stacjach, a niektóre kursują tylko pomiędzy dwiema. Dobrą wiadomością jest to, że nie naczekamy się długo na peronie, gdyż pociągi, w zależności od linii, jeżdżą co 2-7 minut. Wybrane linie zapewniają połączenie przez całą dobę, ale jedynie w piątki i soboty, kiedy ruch w nocy jest największy. Mowa o liniach Jubilee, Victoria, Central, Northern, Piccadilly i części London Overground. Oto wszystkie linie metra w Londynie:

• Bakerloo
• Central Line
• Circle Line
• District
• Hammaersmith & City
• Jubilee Line
• Metropolitan Line
• Northern Line
• Piccadilly Line
• Victoria
• Waterloo & City Line

Jeżeli spojrzymy na mapę, każda linia londyńskiego metra oznaczona jest innym kolorem i jest z nim powszechnie kojarzona. Przykładowo, linia metra Victoria oznaczona jest na niebiesko, natomiast Circle – na żółto. Wszystko jest przemyślanie skomunikowane, a przez wiele stacji przejeżdża nawet kilka linii, np. na Green Park krzyżują się aż 3. Każda linia łączy kilka ważnych punktów, np. Victoria Line przebiega przez Kings Cross, Green Park, Oxford Circus i Victoria. Pamiętajmy, że londyńskie metro pomoże nam także przedostać się do pociągów. Na mapie metra ujęte są linie kolejowe – oznaczone podwójną kreską. To między innymi linia DLR (Docklands Light Railway), London Overground i Elizabeth Line.

Strefy metra Londyn

Londyn jest podzielony na 9 stref. Strefa 1 i 2 to ścisłe centrum miasta, w którym znajdują się najważniejsze obiekty i atrakcje. Część z nich znajduje się też w strefie 3. Jednak trzeba wiedzieć, że strefa 2 i tak dalej rozmieszczone są w kierunku coraz bardziej oddalonym od centrum. Właściwie już od strefy 6 rozpoczynają się obrzeża miasta. Te informacje są bardzo ważne dla tych, którzy zastanawiają się, jak poruszać się po Londynie. Oczywiście jak łatwo się domyślić, im bliżej centrum znajduje się dana strefa, tym poruszanie się po niej jest droższe.

Stacje metra Londyn

W metrze londyńskim pociągi zatrzymują się na 270 stacjach. Ostatnia stacja to Amersham, znajdująca się aż 43 km od centrum. Podczas wsiadania i wysiadania na peronach trzeba zachować szczególną ostrożność, bo często pomiędzy krawędzią peronu, a podłogą wagonu występuje duży odstęp lub różnica wysokości. O bezpieczeństwie przypomina podróżnym ciągle nadawany komunikat „Mind the Gap”, co oznacza „Uważaj na odstęp”. Wiele stacji przystosowanych jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Jeżeli chcemy sprawdzić, które to dokładnie, wystarczy spojrzeć na mapę londyńskiego metra, gdyż oznaczone są na niej specjalnym znaczkiem. Ogólnie na stacjach zwykle dostępne są windy lub schody ruchome, ale niekiedy trzeba też posłużyć się tradycyjnymi schodami.

Pamiętajmy, że nie wszystkie stacje metra Londyn otwarte są w tych samych godzinach. Z reguły dostępne są od poniedziałku do soboty od 5 rano do północy, a w niedziele od 7 rano do 23 wieczorem, ale nie jest to reguła. Niektóre stacje w niedzielę są nawet zamknięte przez cały dzień, dlatego zanim wybierzemy się w podróż, zawsze warto sprawdzić rozkład.

Metro Londyn – bilety na przejazd

Ważną kwestią z punktu widzenia podróżujących są także bilety na metro Londyn. Można kupić je w kasach dworcowych, w automatach dostępnych na stacjach albo online. Istnieją różne rodzaje biletów, np. bilet jednorazowy (single ticket) czy bilet wieloprzejazdowy tygodniowy, który pozwoli nam przesiąść się dowolną liczbę razy od poniedziałku do niedzieli. Jeżeli planujemy kupić bilet w obie strony, warto rozważyć, czy korzystniejszą opcją nie będzie zakup biletu całodziennego.

Najbardziej opłacalny jest jednak zakup biletu elektronicznego Oyster lub Travelcard. Travelcards uprawniają nas do podróżowania zarówno metrem, jak i autobusami, tramwajami oraz pociągami, dlatego jeżeli zastanawiasz się jak poruszać się po Londynie i okolicach, jest to najlepsza opcja. Co ważne, obydwie te karty nie mają daty ważności i możemy zasilić je taką kwotą, jaką chcemy, gdyż działają na zasadzie „pay as you go”. Oznacza to, że dostępne na nich środki potrącane są dopiero w momencie podróży. Nie płacimy za metro z góry – płacimy jedynie za konkretny przejazd, którego dokonujemy. Kartę Oyster można zakupić online nawet przed podróżą do Londynu i otrzymać przesyłką do domu. Jeżeli nie wykorzystamy wszystkich środków, które są na niej zgromadzone, możemy je wypłacić w automacie biletowym, po wybraniu opcji „Oyster refund”.

Co zrobić z biletem? Metro Londyn wyposażone jest w bramki płatnicze, przez które trzeba przejść po wejściu na stację. Aby bramka się otworzyła, należy przyłożyć kartę do czytnika bądź przeskanować bilet i odebrać go z powrotem. Trzeba bowiem mieć go przy sobie przez cały czas podróży. Pamiętajmy też, że po wyjściu z pociągu musimy przekroczyć bramki w taki sam sposób, z biletem lub kartą w ręku.

Metro Londyn – ceny i godziny szczytu

Jeśli chodzi o metro Londyn ceny biletów nie są wygórowane. Koszt podróży w dużej mierze zależy od rodzaju biletu, który kupimy. Przykładowo, za bilet obejmujący strefy od 1 do 6 zapłacimy więcej, niż za taki, który zezwala na przejazd jedynie pomiędzy strefami 1-3. Poza tym, posiadając Oyster Card możemy zapewnić sobie duże zniżki.

Przechodząc do sedna – ile kosztuje metro w Londynie? Zasadniczo jednorazowy przejazd kosztuje od 6,30 GBP do 9,30 GBP, w zależności od strefy i godziny podróży, bo w godzinach szczytu ceny są większe. Dla jasności, godziny te obowiązują od poniedziałku do piątku od 6:30 do 9:29 oraz od 16:00 do 18:58. Dla porównania, z wcześniej wspomnianą kartą Oyster koszt ten zmniejsza się do 2,50-7,50 GPB w godzinach szczytu. Pamiętajmy jednak, że ceny te są aktualne na koniec roku 2023, ale ulegają częstym zmianom, dlatego jeśli ta informacja ma dla nas znaczenie, warto sprawdzić najaktualniejsze cenniki na wyżej podanych stronach internetowych.

Jeśli chodzi o bilety, metro Londyn przewiduje zniżki dla najmłodszych podróżnych. Dzieci do 5. roku życia pod opieką osoby dorosłej mogą podróżować bezpłatnie. Darmowe przejazdy dotyczą też dzieci w wieku od 5 do 10 lat, pod warunkiem posiadania karty Oyster. Z kolei dzieci w wieku 11-15 lat, które są posiadaczami tej karty, mogą liczyć na 50% zniżkę.

Metro w Londynie – ciekawostki o London Underground

Jeśli chodzi o metro w Londynie, ciekawostką jest chociażby to, że określa się go jako „the tube”, co oznacza „rura”. Poszczególne stacje metra Londyn są ważnymi punktami orientacji w terenie i zwykle nazwę najbliższej stacji wymienia się w ogłoszeniu dotyczącym wynajmu czy sprzedaży mieszkania. Również podczas umawiania się na spotkanie w rozmowie często pada nazwa stacji zlokalizowanej w pobliżu miejsca spotkania. Jeżeli ciekawi Cię historia metra w Londynie, ciekawostką jest to, że nie zawsze służyło ono mieszkańcom jedynie do transportu. W czasach wojny stanowiło też ważny schron.

Londyńskie metro – podsumowanie

Podsumowując, warto znać linie metra w Londynie i korzystać z tego rodzaju transportu, bo zapewnia on możliwość szybkiego i wygodnego przemieszczania się pomiędzy różnymi punktami na mapie stolicy i nie tylko. Jeżeli interesujesz się metrem, bo właśnie przeniosłeś się do Wielkiej Brytanii, zapraszamy do śledzenia naszego bloga, na którym znajdziesz wiele przydatnych informacji na temat życia na Wyspach. Zachęcamy także do korzystania z naszej usługi przelewów pomiędzy kontami brytyjskimi i polskimi, dzięki której możesz sporo zaoszczędzić. Wszystkie szczegóły na ten temat znajdziesz na stronie główniej przekazypieniezne.com i w poszczególnych zakładkach.